Europe’s Technology Industries (Orgalim) 2022 Sonbahar Raporu’nu yayımladı. Avrupa teknoloji endüstrilerindeki büyümede duraklama yaşandığına dikkat çekilen raporda, devam eden arz kıtlığının üstüne eklenen ve aynı zamanda bu arz kıtlığına sebep olan artan enerji ve malzeme fiyatlarının hem talebi etkilediğinden hem de üretimi kısıtladığından bahsediliyor.

Orgalim tarafından hazırlanan 2022 Sonbahar Raporu’na göre; yüksek talep ve siparişler ile 2022’ye iyi bir başlangıç yapılmış olmasına karşılık, ikinci yarı yerini durgunluğa ve azalan karlara bıraktı. Ülkeye ve sektöre göre değişiklikler göstermekle birlikte Avrupa’da teknoloji endüstrilerinin genel olarak durgunlaşması ve cironun 2021’e kıyasla reel olarak yüzde 0,7 düşmesi bekleniyor. Bu durgunlaşmanın sebebi; beklenmedik biçimde artan talep, özellikle Çin’de devam etmekte olan Covid önlemleri, Rusya- Ukrayna savaşı, lojistik problemleri, limanların kapanması gibi çeşitli faktörlere birlikte, 2022 başında işletmelerin herkesi etkileyen büyük tedarik problemleriyle karşılaşması olarak gösteriliyor. Talebin bazı bölgelerde düşmesine bağlı olarak, sorunlar zamanla azalsa da üretimde kullanılan malzeme kıtlığı Avrupa teknoloji endüstrileri için hala üretimin önündeki bir numaralı engel olarak gösteriliyor.

Arz tarafındaki kıtlığa ek olarak, artan enerji ve malzeme fiyatlarının da üretim maliyetlerini artırmaya devam ettiğine değinilen raporda, Avrupa’daki enerji fiyatlarının Rus doğal gazına olan bağımlılığın etkisiyle Asya ve ABD’de olduğundan daha hızlı artığı bilgisi yer alıyor. Ayrıca uluslararası rekabet içinde yer alan şirketler artan maliyetleri piyasaya yansıtamadıkları için bu ek maliyetler şirketlerin karlılığını azaltıyor. Euro karşısında yükselen dolar, şirketlerin yaptığı ithalatı daha pahalı hale getiriyor. Diğer taraftan, euronun değer kaybetmesi ihracat sektöründeki dolar bölgesiyle kıyaslandığında göreli de olsa bir avantaj sağlıyor.

2023 İÇİN DURGUNLUK ÖNGÖRÜLÜYOR

Orgalim, Avrupa genelinde 2023 yılında talepte düşüşün ve ekonomik durgunluğun teknoloji endüstrilerinde daha da artmasını bekliyor. Şu an için öngörü 2023’te cironun reel olarak yüzde 4,9 düşeceği yönünde. Üretimde kullanılan malzeme tedariğindeki sorunun azalması durumunda, birikmiş siparişlerin teslim edilebileceği ve bunun da durgunluğu sınırlayabileceği bilgisi de raporda yer alıyor. Diğer taraftan, alıcı sektörlerde yatırım yapma isteği beklenenden hızlı düşerse, şirketler üzerindeki maliyet baskısına, üretimde azalmaya hatta üretim tesislerinde kapanmaya yol açabileceğine dikkat çekiliyor. Şirketler genellikle güçlü biçimde yatay bütünleşmiş olduğu için bu gelişmenin ciddi bir zincirleme tepki başlatabileceği düşünülüyor.

YATIRIM VE SERMAYE MALLARINA TALEP AZALACAK

Raporda, alıcı endüstrilerinde azalan karların, sermaye mallarına yatırımın azalmasına yol açacağına, sermaye mallarına talebin azalmasının, teknoloji endüstrilerinin siparişlerini olumsuz yönde etkileyeceğine, talepteki düşüşün şimdiden pek çok sektörde gözlemlenebilir durumda olduğuna değiniliyor. Eurostat üretim endeksi elektrik mühendisliği, elektronik, bilgi ve iletişim teknolojileri sektörlerinde ilk sekiz ayda üretimdeki düşüşe işaret ediyor. Orgalim, teknoloji endüstrilerindeki yatırımlarda 2022’de reel olarak yüzde 1,5 artış, 2023’te ise yüzde 5,1 düşüş öngörüyor.

MALZEME VE İŞ GÜCÜ KITLIĞI ZİRVEYE ULAŞTI

Orgalim tarafından hazırlanan raporda, teknoloji endüstrisindeki şirketlerin, arz ve iş gücü kıtlığı, üretim üzerindeki baskının temel sebebi olarak gösteriliyor. Bunun yanı sıra talepteki düşüşün, üretimin azalmasında genellikle temel sebep olduğu gibi kısa vadede üretimde kullanılan malzeme ve iş gücü temininde de sıkıntılara yol açabileceği tahmin ediliyor. Ancak şu anki yüksek seviyelerin olağan dışı olmanın da ötesinde olduğunun altı çiziliyor. Bu durumun küresel tedarik zincirleri ve iş gücü piyasasındaki yapısal dengesizliği gösterdiğine vurgu yapılıyor.

DÜŞEN TALEBE RAĞMEN, İSTİHDAMIN SABİT KALMASI BEKLENİYOR

Düşen talebe rağmen, şirketler nitelikli işgüçlerini ellerinde tutmak için çaba sarf ediyorlar. Teknoloji endüstrilerinde istihdamın 2022’de, yüzde 2,1 artacağı ve 2023’te bu seviyede sabit kalacağı öngörülüyor. Bu durumun, elbette ekonomik durgunluğun bugün için tahmin edilenden daha fazla derinleşmemesine bağlı olduğu da ekleniyor. Beklenmedik ölçüde derinleşecek ekonomik durgunluğun, iş gücü piyasasını tepetaklak edebileceği ve artan işsizliğin tekrar Avrupa teknoloji endüstrilerinin gündemine girebileceğinden bahsediliyor.

METAL ÜRÜNLERİ VE TEKNOLOJİ SEKTÖRÜNDE YÜZDE 4,7’LİK DARALMA BEKLENİYOR

Yaz aylarından bu yana metal ürünleri ve teknoloji sektörünü etkilemekte olan arz talep krizinin şiddetlendiğine işaret eden raporda, arz açısından bakıldığında endüstriyel metal ve gerekli yarı mamul fiyatlarının yüksek kalmayı sürdürdüğü ve artan bu fiyatları müşterilere tamamen yansıtmanın mümkün gözükmediği ifade ediliyor. Talep açısındansa gittikçe daha fazla alıcı sektör, talepte düşüş yaşıyor ya da tedarik zincirinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle üretim sorunlarıyla karşılaşıyor. Orgalim, 2022’de metal ürünleri ve teknoloji sektöründe reel olarak yüzde 1,1 büyüme, 2023’te ise yüzde 4,7’lik bir daralma bekliyor.

MAKİNE SEKTÖRÜ EN GÜÇLÜ SEKTÖRLERDEN Makine sektörünün 2022 yılında diğer teknoloji endüstri sektörleri gibi tedarik zincirinde yaşanan problemlerle mücadele ettiğinden bahseden raporda, artan belirsizliğin ve kışın yaşanması muhtemel gaz kesintilerinin beklentileri daha da kötüleştirdiğine parmak basılıyor. 2022’nin ilk sekiz ayında makine sektörünün reel olarak yüzde 4,6 büyümeyle teknoloji endüstri sektörleri içinde en güçlü sektör olduğunun altı çiziliyor. Ancak düşüşün etkisini hissettirmeye başladığı ve 2022 sonunda cironun sadece yüzde 0,7 artması beklendiğine değiniliyor. Ayrıca 2023 yılı için sektörün durgunluğa girmesi ve yüzde 5,4 düşüş yaşaması öngörülüyor.