Balkan yarımadasının ortasında yer alan Sırbistan, sahip olduğu etnik çeşitlilik ve kültürel yapısı ile dikkat çeken ülkeler arasında yer alıyor. Hem mobilya sektöründe hem de ağaç işleme makine sektöründe Türkiye’nin önemli ticari ortaklarından biri olan Sırbistan’ın her iki sektördeki büyüme oranının önümüzdeki yıllarda daha da artması bekleniyor.

Güneydoğu Avrupa’da Panonya Ovası ile Balkanların kesişiminde bulunan Sırbistan, kuzeyde Macaristan, batıda Hırvatistan ve Bosna-Hersek, güneybatıda Karadağ, güneyde Kuzey Makedonya, doğuda Romanya ve Bulgaristan ile komşu. 7 milyon nüfusa sahip olan ülkenin başkenti ve aynı zamanda en büyük şehri ise Belgrad. Enerji, otomotiv endüstrisi, makine, madencilik ve tarım Sırbistan ekonomisinin en güçlü sektörleri arasında yer alıyor. Başlıca sanayi ihracatını ise otomobil, mobilya, gıda işleme, makine, kimyasallar, şeker, lastik, kıyafet ve ilaç oluşturuyor. Ekonomik faaliyetlerde ticaretin büyük önem taşıdığı Sırbistan’ın ana ticaret ortakları Almanya, İtalya, Rusya, Çin ve komşu Balkan ülkeleri.

Sırbistan’ın idari sistemi istatistiksel bölgeler, ilçeler ve belediyelerden oluşuyor. Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi, 1998 yılında başlayan çatışmalar sonucunda 1999 yılından itibaren fiilen Sırbistan idari yapısından koptu ve 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan ederek, uluslararası tanınma süreci devam eden ayrı bir devlet statüsü kazandı. Dolayısıyla Kosova ve Metohiya’daki idari birimler fiilen yoklar. Sırbistan’ın en üst idari düzeyini istatistiksel bölgeler oluşturuyor. 2009 yılında Sırbistan Milli Meclisi ülkeyi yedi istatistiksel bölgeye ayıran “Eşit Bölgesel Kalkınma Kanunu” çıkardı. Ancak 7 Nisan 2010 tarihinde kanun değiştirildi ve bölge sayısı beş olarak yeniden düzenlendi.

Sırbistan’ın idari sisteminde istatistiksel bölgelerin içinde ilçeler yer alıyor. Ülkenin idari dağılımında 29 ilçe bulunuyor. Bunlardan yedisi Voyvodina’da, sekizi Şumadiya ve Batı Sırbistan’da, dokuzu Güney ve Doğu Sırbistan’da, beşi fiilen Sırbistan’da yer almayan Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi’nde yer alıyor. Ayrıca ülkenin idari dağılımında 150 adet de belediye bulunuyor.

MOBİLYA İHRACATINDA 47’NCİ ÜLKE

Centre for Industrial Studies (CSIL) tarafından hazırlanan CSIL Mobilya Sektör Raporu ön verilerine göre; Sırbistan geçtiğimiz yıl rapora konu olan 100 ülke arasında mobilya üretiminde 47’nci, ihracatta 33’üncü, ithalatta 63’üncü ve yurt içi satışlarda 77’nci sırada yer aldı. 2021 yılı sonunda 677 milyon dolarlık mobilya üretimi yapan Sırbistan, 2020 yılında 569 milyon dolarlık, 2019’da 597 milyon dolarlık, 2018 yılında 570 milyon dolarlık üretim gerçekleştirdi. Rapora konu olan üretim rakamlarına bakıldığında, Sırbistan’ın 2012 yılından 2021 yılına kadar her yıl üretim rakamlarını artırmayı başardığı görülüyor.

643 MİLYON DOLARLIK MOBİLYA İHRACATI

İhracat verilerine bakıldığında ise Sırbistan’ın 643 milyon dolarlık mobilya ihracatı gerçekleştirdiği görülüyor. 2020 yılında 537 milyon dolarlık ihracat yapan Sırbistan, 2019 yılında 556 milyon dolarlık, 2018 yılında ise 522 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmiş. Sırbistan’ın ihracat oranları da üretim oranları gibi her yıl artış göstermiş. Önümüzdeki yıllarda artış trendinin yükselerek devam etmesi bekleniyor.

YURT İÇİ SATIŞLARDA YÜZDE ÜÇLÜK BÜYÜME BEKLENİYOR

CSIL Mobilya Sektör Raporuna göre; Sırbistan 2021 yılı sonunda 198 milyon dolarlık mobilya ithalatı gerçekleştirirken, 232 milyon dolarlık da yurt içi satışa imza attı. Dünya mobilya sektöründe yerini sağlamlaştırmaya çalışan Sırbistan’ın yurt içi satışlarında 2022 ve 2023 yılında yüzde üçlük büyüme kaydetmesi bekleniyor.

EN ÇOK MOBİLYA İTHALATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİ BEŞİNCİ ÜLKE TÜRKİYE

Farklı ülkelerden mobilya ithalatı gerçekleştiren Sırbistan 2021 yılı sonunda yüzde 17,6 oran ile en fazla ithalatı Çin’den gerçekleştirdi. Çin’den sonra en çok mobilya ithalatı gerçekleştirilen ülkeler ise yüzde 14 ile İtalya, yüzde 13,8 ile Polonya, yüzde 9,2 ile Almanya, yüzde 7,2 ile Türkiye, yüzde 6,2 ile Bosna Hersek, yüzde 6,4 ile Bosna Hersek, yüzde 4,1 ile Macaristan oldu.

EN ÖNEMLİ İHRACAT PAZARI ÇEK CUMHURİYETİ

Söz konusu rapordaki ihracat verilerine bakıldığında ise, Sırbistan’ın en önemli ihracat pazarının yüzde 20,8 ile Çek Cumhuriyeti olduğu görüldü. Çek Cumhuriyeti’ni ise sırasıyla yüzde 8,2 ile Almanya, yüzde 7,4 ile Romanya, yüzde 6,6 ile İtalya, yüzde 6,1 ile Fransa, yüzde 5,1 ile Hırvatistan takip etti.

2021 YILINDA YAKLAŞIK 30 MİLYON DOLARLIK MAKİNE İTHALAT GERÇEKLEŞTİRDİ

Sırbistan’ın ağaç işleme makine ithalatına ait verileri incelendiğinde, ülkenin 2021 yılında toplam 29 milyon 463 bin dolarlık makine ithalatı gerçekleştirdiği görüldü. Sırbistan 2020 yılında 17 milyon 589 bin dolarlık, 2019 yılında ise 23 milyon 931 bin dolarlık ağaç işleme makine ithalatı yaptı. Sırbistan 2021 yılında 7 milyon 522 bin dolar ile tüm dünyadan en fazla testere makineleri gerçekleştirdi. Testere makinelerinden sonra ise en fazla ithalatını yaptığı ürün grupları sırasıyla şöyle oldu; diğerleri grubunda yer alan makineler, çeşitli makine işlemlerini bu işlemler arasında alet değiştirmeden yapan makineler, bükme veya birleştirme makineleri, planya, freze veya keserek kalıplama makineleri.

TÜRKİYE’DEN SIRBİSTAN’A 6 MİLYON DOLARLIK MAKİNE İHRACATI YAPILDI

2021 yılında Türkiye’nin Sırbistan’a toplam ağaç işleme makine ihracatı 6 milyon 678 bin dolar oldu. Türkiye, Sırbistan’a 2020 yılında 4 milyon 223 bin dolarlık, 2019 yılında ise toplam 4 milyon 290 bin dolarlık makine ihracatı gerçekleştirdi. Sırbistan, 2021 yılında Türkiye’den 2 milyon 678 bin dolar ile en fazla diğerleri grubunda yer alan makinelerin ithalatını yaptı. Bunu 1 milyon 575 bin dolar ile delik açma veya zıvanalama makineleri, 889 bin dolar ile çeşitli makine işlemlerini bu işlemler arasında alet değiştirmeden yapan makineler takip etti.