Çek kullanım tutarının geçen yılın ilk 8 ayına göre arttığını, fakat karşılıksız çeklerin azaldığını belirten TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Bankalara ibraz edilen toplam çek tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 artarak 500 milyar TL oldu. Toplam çek adedi ise yüzde 9 azalarak 13 milyona düştü. Çeklerin karşılıksız çıkmasını önleyici yeni düzenlemeler yapılmalı. Bu noktada bankalar sorumluluklarını artırmalı” dedi.
Karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı ve adedinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla büyük azalma olduğunu vurgulayan Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezinin Ağustos 2017 çek raporuna göre, yılın ilk 8 ayında bankalara ibraz edilen toplam çek tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 artarak 500 milyar TL, toplam çek adedi ise yüzde 9 azalarak 13 milyon adede düştü. Bu yılın ilk 8 ayında 11 milyar TL tutarında 303 bin adet çek karşılıksız çıktı. Bunların ise daha sonra 2 milyar TL tutarında 66 bini ödendi. Protesto edilen 8,1 milyar TL tutarında 621 bin senet olduğu kayda geçerken geçen yıl ilk 8 aya kıyasla protesto edilen senet adedi yüzde 6 azaldı, senet tutarı yüzde 9 arttı” diye bilgi verdi.
“Karşılıksız çeklere karşı bankalar da sorumluluk almalı”
Karşılıksız veya protestolu çekler konusunda bankaların da sorumluluk alması gerektiğini bildiren Palandöken, “Bankalar çek hesabı açtırmak isteyen kişinin sosyal ve ekonomik durumunu iyi analiz edip araştırmalı. Dükkanın açılış tarihini, denetimlerini iyi yapmalı. Çekin karşılıksız çıkma riskini önleyici yeni düzenlemeler de yapılmalı. Bankalar müşterilere özel bir ticari arşiv tutabilir. Böylelikle güvenilir müşteri ayırt edilir, mağduriyetler azalır. Bu arşivde ticari sicillerine işlenmeli. Karşılıksız çekler genel anlamda iç ticaretteki dengeleri bozuyor. Zincir şeklinde ticari döngünün bir yerden çeklerle tıkanmasının ucu ilgili ilgisiz herkese dokunuyor. Vatandaşlarımız da bu konuda dikkatli olmalıdır. Üretici ile müşteri arasında sözleşme yapılmalı, yazılı ve hukuki sürece uygun olmalıdır” şeklinde konuştu.
“En çok karşılıksız çek İstanbul’da”
Palandöken karşılıksız işlemi yapılan çek tutarının ve adedinin en yüksek olduğu illere değinerek şunları söyledi: “Karşılıksız işlemi yapılan çek tutarının en çok olduğu il sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya. Tutar olarak karşılıksız çeklerin ibraz edilenlere oranının en yüksek olduğu iller ise Iğdır, Ağrı, Muş, Mardin, Batman.”