Dolardaki hareketliliğin ardından ekonomi yönetimi reel sektörün sıkıntı yaşamaması için yeni tedbirleri hayata geçiriyor. İşletmelerin döviz borçlarını çevirebilmesi amacıyla masada bazı tedbirler üzerinde çalışılıyor.

Hazine, Merkez Bankası ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun koordinasyonunda yürütülen çalışmalarda Hindistan ve Endonezya modeli üzerinde duruluyor. Finansal İstikrar Komitesi’nde de masaya yatırılan iki modelin ilkinde bir firmanın ne kadar çok açık pozisyonu varsa bankaların ilave risk ağırlığı uygulaması yer alıyor. Böylece olası kur zararına karşı sermaye tamponu yapılmış olacak. Amaç reel sektörün açık pozisyonuna karşı önlem almak.

Bu durum reel sektörü korusa da yabancı para kredi maliyetini artırabilecek. Ekonomi bürokratlarının üzerinde durduğu ikinci yöntem ise firmaların aldığı yabancı para borçlarının hedge (vadeli işlem, opsiyon gibi) edilmesi. Bunun nasıl teşvik edileceğine yönelik tartışmalar sürüyor. Hazine kaynaklarından edinilen bilgilere göre son yapılan Finansal İstikrar Komitesi toplantısında Hindistan ve Endonezya modelleri masaya yatırıldı. Hindistan’da bir firma bir bankadan yabancı para borç alması halinde açık pozisyonu hesaplanıyor. Kur arttığında ne kadar zarara uğrayacağına bakılıyor. Firmanın faiz, amortisman vergi öncesi kârına bakılıyor. Nakit akımları olası zararların ne kadarını karşılayabiliyor, buna dikkat ediliyor. Açık pozisyondan kaynaklanacak zarar karşılanmıyorsa ilave bankalar kademeli olarak sermaye genel karşılık ayırıyor.

HİNDİSTAN MODELİ

Uzmanlar Hindistan modelinde bir firmanın ne kadar açık pozisyonu varsa bankaların ilave risk ağırlığı uyguladığına dikkat çekerek “Türkiye için de böyle bir uygulama olması halinde bunu BDDK diyecek. Böyle bir kredi karşılığında riskli krediyse olası zarar vardır. Olası zarara karşı yeterli sermaye tamponu olabilir. Ancak bu durum yabancı para kredi maliyetini artırır” dedi.

27 BİN ŞİRKETİN DÖVİZ BORCU VAR

Son günlerde oldukça hareketli günler geçiren döviz, 27 bin şirketi çok yakından etkiliyor. Hükümetin de döviz borçları için düğmeye bastığı reel sektörde 27 bin şirketin yabancı para cinsinden borcunun bulunduğu belirtiliyor.