Gökhan Erol – İnovakademi Genel Müdürü – [email protected]
Cari açık ve artan döviz ihtiyacı nedeniyle, “ihracat” son dönemde hükümetin ve iş dünyasının öncelikli konuları arasındaki yerini iyiden iyiye güçlendirdi. Hatta 8 Eylül 2022 tarihinde Maliye Bakanı Nureddin Nebati; “KOBİ’lerimizin finansman ihtiyaçlarını en uygun şekilde desteklemek amacıyla; üretim, ihracat ve istihdamı önceleyen Türkiye Ekonomi Modelimizle uyumlu şekilde, yeni bir Hazine Destekli Kefalet Paketi çalışması yürütüyoruz” açıklamasında bulunmuştur. Bana sorarsanız da gayet yerinde bir karardır. Verilen kredi ve desteklerin ekonomiye makro etkisi olması isteniyorsa üretim ve ihracat desteklenmelidir.
İHRACATA YÖNELİK DEVLET DESTEKLERİ
Son dönemde ihracata verilen destekler çeşitlendirilmiştir. Özellikle hizmetler grubundaki şu sektörlerin ihracat amaçlı faaliyetleri ilk defa destek kapsamına alınmıştır; lojistik, spor, e-ticaret, yeşil hizmetler ve gayrimenkul.
Resmi Gazete’de yayımlanan 18 Ağustos 2022 tarih ve 5793 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile mal ihracatına verilen devlet desteklerinde değişikliğe gidilmiştir. Ancak, bu yazının hazırlandığı 08.09.2022 tarihi itibarıyla mal ihracatına yönelik Uygulama Usul ve Esasları yayınlanmamış olup, detayları olmasa da kapsamları bellidir.
Bu değişiklikleri belirtecek olursak;
- 2011-1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği şu şekilde değiştirilmiştir:
Yurt Dışı Pazar Araştırması, rapor, danışmanlık, vb. destekler, ayrı başlıklar altına alınmış. Pazar araştırması desteği ile desteklenen seyahat sayısı yılda 5 sefer olmak üzere toplamda 20 seyahat ile sınırlandırılmıştır. Mali destek, her bir seyahat için en üst tutar 100 bin TL olmak üzere ve harcamaların yüzde 50’si olarak belirlenmiştir. Bu değişikliği yorumlayacak olursak; Bakanlık 20 sefer seyahat ederek ihracat yapar hale gelebilirsin, sonsuza kadar aynı şirkete destek veremem demektedir.
Rapor alımları ise yüzde 50 oranında ve 200 bin TL üst limit olmak üzere desteklenmeye devam etmektedir.
- 2018-12 sayılı Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları Kararı değiştirilmemiştir.
- 2009-5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ değiştirilmiştir. Eski mevzuat 31.12.2022 tarihinde sonlanacaktır.
Yeni hali şu şekildedir;
-Genel Fuarlarda azami 150 bin TL
-Sektörel Fuarlarda azami 250 bin TL
-Prestijli Fuarlarda azami 750 bin TL
Desteğe esas tutar, fuar ve/veya ülke ve/veya sektör bazında metrekare başına belirlenen yaklaşık toplam maliyetin yüzde 50’si destek kapsamındadır.
Yurt içi fuarlar ise yüzde 50 oranında ve 80 bin TL’ye kadar senede 3 adet fuarla limitli olmak kaydıyla destek kapsamındadır.
- 2573 / Pazara Girişte Dijital Faaliyetlerin Desteklenmesi ile e-ticaret sitelerine bireysel üyelik, sanal heyetler, sanal fuarlar iptal edilmiştir. Ancak sanal fuarlar Ur-Ge kapsamında desteklenmeye devam etmektedir. E-ticaret sitelerine üyelik ise Tasarım Desteği kapsamında desteklenmeye devam etmektedir.
- 2014-8 / Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesine İlişkin Karar iptal edilmiştir. Ancak belge, ruhsat ve kayıt işlemleri yeni mevzuat ile desteklenmeye devam etmektedir. Buna göre, şirketlerin bu harcamaları yüzde 50 oranında ve şirket başına yıllık 4 milyon TL oranında desteklenmektedir.
- 2010-6 / Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Tebliği iptal edilmiştir. Ancak yeni mevzuat ile şirketlerin eski mevzuatta yer alan bazı harcamaları desteklenmeye devam etmektedir. Son yıllarda paylaşımlı ofis kullanımı maliyet ve operasyonel kolaylık bakımından tercih edilmektedir. Yeni mevzuata paylaşımlı ofisler dahil edilmiş olup, şirketler birim başına yıllık en fazla 2 milyon TL tutarında desteklenmektedir. Şirketlerin en fazla 25 farklı birimi, 4 yıl boyunca bu destekten faydalanabilmektedir. Destek oranı ise yüzde 50’dir.
Tanıtım Desteği ise farklı durumlara göre en fazla 4 yıl boyunca ve yüzde 50 oranında farklı rakamlarla desteklenmektedir;
– Yurtdışında birimi bulunan şirketler, ülke başına yıllık 2 milyon 500 bin TL
– Yurtdışında birimi bulunmayan şirketler, yıllık 4 milyon TL
Yurt Dışı Şirket ve Yurt Dışında Yerleşik Şirkete Ait Marka Alımları Desteği ile mali ve hukuki danışmanlık giderleri yüzde 50 oranında ve yıllık 3 milyonTL tutarında desteklenmektedir. Yüksek teknoloji veya teknoloji transferi söz konusu ile destek limiti 7.500.000 TL’ye kadar artırılabilmektedir.
Yurt dışı Marka Tescil Desteği ise yüzde 50 oranında ve yıllık maksimum 750 bin TL olmak üzere 4 yıl boyunca destek kapsamındadır.
Çok Kanallı Zincir Mağaza Desteği kapsamında marka sahibi şirketlerin;
-Marka tescil/yenileme/koruma giderleri, yıllık 750 bin TL
– Pazar araştırma ve raporlama, yıllık 2 milyon TL
– Tanıtım giderleri ülke başına ve 5 yıl boyunca, yıllık 9 milyon TL
– Birim kira giderleri birim başına ve 5 yıl boyunca, yıllık 4 miyon TL
– Temel kurulum, mimari çalışma/dekorasyon giderleri birim başına, yıllık 3 milyon TL
– Franchise giderleri birim başına ve 2 yıl boyunca, yıllık 2 milyon TL olmak üzere yüzde 50 oranında ve yıllık toplam 20 milyon TL desteklenir.
Son Söz
Bu destekler şahıs şirketi olmayan ve TTK’ya göre kurulmuş tüm tüzel şirketlere açıktır. Her zaman dediğim gibi bu destekleri alternatif finans kaynağı olarak görerek şirketinizin ihracat planlamasını yapmanız ve pazarlama bütçesini oluşturmanız doğru olacaktır.
