Türkiye ve Almanya, Rusya-Ukrayna krizinden en fazla etkilenmesi beklenen iki ülke konumundalar. Almanların yaşanan krize bakış açısını Leitz Kesici Takımlar Genel Müdürü Yesari Yerli’den dinledik. Almanya ile yaptığı görüşmeleri AİMSAD Dergisi’ne değerlendiren Yerli, Avrupa tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımların beraberinde çok daha ciddi sorunları getireceğine değindi. Yesari Yerli; “Her dakika bir milyon dolarlık bir füze, bir milyon dolarlık bir binaya vuruyor ve bir milyon dolarlık emtia ortadan yok oluyor. Bu da her dakika üç milyon dolarlık pazar açılıyor demektir. Birileri bu pazarı dolduracak” diye konuştu.
Leitz Kesici Takımlar Genel Müdürü Yesari Yerli, Almanya özelinde Avrupa’nın, Rusya-Ukrayna hattında yaşanan krizle ilgili bakış açısını AİMSAD Dergisi’ne değerlendirdi. Almanya’nın enerji anlamında Rusya’ya en bağımlı ülke olduğunun altını çizen Yerli, Almanya’nın Rusya ile ilişkilerini sürdürmek zorunda olduğunu belirtti. Rusya’nın ağaç işleme makineleri konusunda neredeyse hiç üretimi olmadığına değinen Yesari Yerli; “Şayet sektördeki Avrupalı büyük firmalar Rusya’ya bu ürünleri yollamazsa, Rusya bu makineleri Çin’den alacak. Başka yolu yok bu işin. Almanlar bu tehlikeyi görüyorlar ve ne yapacaklarını düşünüyorlar. Bir yandan şunu yapacağım, bunu yapacağım diyorlar ama diğer yandan da o kenar bantlama makinesini Çinli yerine ben nasıl satarım düşüncesi içindeler” dedi.
Özellikle Almanya özelinde söz konusu krizi yorumlayan Yesari Yerli; “Her şeyden önce Almanya soğuk kanlı bir ülke değil. Basın olayı çok fazla alevlendiriyor. Yurt içi basın şiddetli bir anti Rus propagandası yapıyor. Ancak Almanya bu krizden en fazla etkilenecek ülkelerin başında geliyor çünkü Almanya, Rusya’ya en bağımlı ülke. Özellikle enerjide; doğalgazda çok ciddi bir bağımlılık söz konusu. Gerekirse üşürüz, bir kazak daha giyer otururuz diyorlar ancak elektrik işini nasıl çözeceksiniz, fabrikaları nasıl çalıştıracaksınız? diye sorduğumda, orada kalıyorlar. Hatırlarsanız biz de yakın zamanda benzer bir sorun yaşadık, İran doğalgaz tedarikinde kesintiye gidince fabrikalarımızı bir hafta kapatmak zorunda kaldık. Bu basit çözümlerle hallolacak bir sorun değil. İşte bu bağımlılığından dolayı Almanya Rusya’ya yaptırım uygulamada en son karar veren ülke oldu. Bu kararı da yine Amerika ve İngiltere’nin baskılarından dolayı aldı. Almanya söz konusu bu bağımlılığından dolayı hem yaptırımlara katılıyor hem de zarar görmemek adına katılmak istemiyor” dedi.
“ALMANYA BU İLİŞKİYİ SÜRDÜRMEK ZORUNDA”
Leitz şirketinin hem Ukrayna’da hem Rusya’da kendisine ait ofisleri olduğunu belirten Yerli; “Ukrayna’daki ofiste 25 kişi, Rusya’daki ofiste 70 kişi çalışıyor. Savaşın ilk günüyle birlikte Ukrayna’daki ofis kapandı, oradaki tüm çalışanları silah altına aldılar. Binanın ve deponun ne durumda olduğunu kimse bilmiyor. Depoda bir sürü malzeme vardı, o malzemeler de ne oldu bilinmiyor. Uzun süre de ne olduğu ortaya çıkamayabilir. Rusya’daki ofis yerinde duruyor ancak mal alıp veremiyor. Çünkü hava sevkiyatları durdu. Kara yolundan sevkiyat; Polonya, Belarus üzerinden hem çok pahalı hem zor hem de çok zaman alıyor. Bu şartların hepsine çözüm bulsak dahi para çıkmıyor, Rusya ödeme yapamıyor. Bizim şirketimiz açısından Rusya ile ne olacağı bilinmiyor ancak şu anda Almanya’da esen hava Rusya ile bundan sonra ticaret yapmamak üzerine. Ben bu karara katılmıyorum. Unutmayın ki İran’a 25 yıldır ambargo uygulanıyor ama İran’da olmayan ürün yok. Ürdün’den, Birleşik Arap Emirlikleri’nden, İsrail’den ürünler bir şekilde gidiyor. Ambargolar emtia üzerinden olmaz, sen siber ambargolar uygulayabilirsen bunun etkisi olur. Yoksa sana bunu satmayacağım, şunu satmayacağım gibi tutumlar doğru değil. Rusya’ya da gidecek. Örneğin; bizim Belarus’ta da bayimiz var, Belarus’taki bayimizden ticarette herhangi bir sorun yok şu an için. Polonya bayimiz için de böyle bir durum söz konusu değil. Yani kısacası Almanya ne kadar bağırırsa bağırsın bu ilişkiyi sürdürmek zorunda” diye konuştu.
“AVRUPA, TÜRKİYE’YE SEMPATİK BİR YAKLAŞIM İÇİNDE”
Bu kriz ortamında Avrupa’nın Türkiye’ye sempatik bir yaklaşım içinde olduğuna dikkat çeken Yerli şöyle konuştu; “Türkiye her iki başkentle görüşebildiği için Avrupa Türkiye’ye ılımlı bir politika izliyor. Fakat Avrupa bu iki ülke ile yapılan görüşmelerin daha çok kendi lehlerine olmasını istiyorlar. Yani Türkiye’nin yaptırımlara daha fazla katılmasını istiyorlar. Onlar bizi tamamen Rusya’nın yanında sanıyorlardı ama şimdi bakıyorlar ki Avrupa’nın yanında yer alıyoruz. Onlar da bizim yanımızda duruyorsan, bizim yaptırımlarımızın aynısını sen de uygula diyorlar. O da bizim işimize gelmiyor, biz o yaptırımları uygulamak istemiyoruz. Biz her iki tarafa da yaranmaya çalışarak bir politika yapıyoruz. Ve aslında da doğru olanı yapıyoruz.”
“ENERJİDE ALTERNATİF ARAYIŞINDALAR”
Avrupalı ülkelerin özellikle enerji alanındaki Rusya bağımlılığını minimuma indirmek için alternatif arayışı içinde olduklarını sözlerine ekleyen Yerli şu bilgileri aktardı; “Almanya bir süre önce üç nükleer santralini kapatma kararı almıştı ancak o karardan vazgeçmişler. Doğalgaz çevrim santrallerinden elektrik elde edemedikleri için nükleer santrallerin devamına karar vermişler. Hatta, nükleer santrallerin hata yapılmadığı müddetçe çevreye bir zararı olmadığını iddia etmeye başlamışlar. Aynısı Fransa için de geçerli. Fransa dokuz santralini kapatacağını söylemişti. Şu anda bunu teyit etmem mümkün değil ama Fransa o dokuz santrali kapatmaktan vazgeçip bir de değişik yerlerde yeni nükleer santraller kurulması yönünde adımlar atma düşüncesi içindeymiş. Bir de alternatif olarak Amerika’nın kaya gazı var ama o da çok mümkün değil çünkü birincisi kaya gazını Amerika’dan getirmek çok zor. İkincisi sıvılaştırılmış kaya gazını getirdiklerinde Almanya’da hiçbir yerde bunu depolayacak tesisler yok. Sıfırdan yeni yapılanmaların yapılması gerekiyor. Çevreciler de bunu istemiyor. Belçika ve Hollanda da birtakım tesisler varmış, oraları kiralayabilir miyiz? diye bakıyorlarmış ama buradan gelecek kaya gazı onların ihtiyaçlarına cevap verecek bir miktar değil. Bu nedenle enerji anlamında alternatif arayışı içindeler.”
“TÜM DÜNYA RUSYA İLE TİCARET YAPMANIN BİR YOLUNU BULUR”
Almanların savaşın yayılacağına düşündüklerini belirten Yesari Yerli; “Almanya’dakiler bu savaşın ilk etapta Moldovya, Belarus ve sonrasında da Polonya’ya yayılacağını düşünüyorlar. Ancak benim şahsi görüşüm savaşın yayılmayacağı yönünde. Elbette çatışma hemen bitecek demiyorum. Süreç uzar ama ateşi de söner. Çünkü savaş halindeki iki ülke bu kadar hızlı bir şekilde masaya oturmaz. Evet masaya oturan herkes kendi borusunu öttürdü, kimse kimseyi dinlemedi ama zaten bu işin doğası budur. Mühim olan o masaya oturabilmektir, o niyeti gösterebilmektir. Dolayısıyla savaş başka bölgelere sıçramadan iki ülke arasında devam eder. Bu süreçte de tüm dünya Rusya ile ticaret yapmanın bir yolunu bulur” dedi.
AVRUPA İÇİN EN BÜYÜK TEHDİT ÇİN’İN RUSYA’YI ELE GEÇİRMESİ
Yesari Yerli “Her dakika bir milyon dolarlık bir füze, bir milyon dolarlık bir binaya vuruyor ve bir milyon dolarlık emtia ortadan yok oluyor. Bu da her dakika üç milyon dolarlık pazar açılıyor demektir. Birileri bu pazarı dolduracak. Kendi sektörümüzden örnek verecek olursak, Rusya ağaç işleme makineleri konusunda neredeyse sıfır, hiç üretim yok. Bu yüzden bu makineleri bir yerden temin etmek zorunda. Şayet sektördeki Avrupalı büyük firmalar Rusya’ya bu ürünleri yollamazsa, Rusya bu makineleri Çin’den alacak. Başka yolu yok bu işin. Almanlar bu tehlikeyi de görüyorlar ve ne yapacaklarını düşünüyorlar. Bir yandan şunu yapacağım, bunu yapacağım diyorlar ama diğer yandan da o kenar bantlama makinesini Çinli yerine ben nasıl satarım düşüncesi içindeler. Yani Avrupa tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımlar beraberinde daha ciddi sorunlar getirir. Biz bu işi Rusya deyip geçiştiriyoruz ancak Rusya olmadığı takdirde o bölgedeki Türki Cumhuriyetlerle ticaret yapmakta çok zorlaşacak. Avrupa oralara ulaşmakta zorlanacağı gibi Çin bu ülkelere da daha kolay girebilecek. Bu yüzden Amerika şu anda Çin üzerinde baskı kurmaya çalışıyor. Ama daha Kış Olimpiyatları’nda Rusya ve Çin 850 milyar dolarlık ticaret anlaşması imzaladılar. Rusya’nın tüm Avrupa’ya sattığı doğalgazdan daha fazlası. O yüzden Rusya dilerseniz almayın ben Çin’e satarım diyebiliyor” dedi. “Elbette Avrupa’nın bu tutumuna karşı Rusya’da karşı hamleler yapıyor” diyen Yesari Yerli; “Rusya başta buğday olmak üzere, bazı şeylerin satışını durduracağım diyor. Buğday konusunda Almanya da bizim gibi çok bağımlı onlara. Rusya durduracağım diyor karar veriyor ama asıl tehlike Ukrayna. Ukrayna durduracağım demese bile ekecek-dikecek hali yok. En az birkaç yıl Ukrayna hiçbir şey ekip-dikemez sadece tüketici olur. Bu nedenle emtia ticareti Avrupalıları çok düşündürüyor” ifadelerini kullandı.
