Çekle ödemelerin daha güvenli hale getirilmesi amacıyla Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından Türkiye Bankalar Birliği (TBB) işbirliği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) desteği ile geliştirilen “Karekodlu Çek” uygulaması 15 Haziran 2015 tarihinden itibaren kullanıma açıldı. Tacirin daha çek defterini bankadan teslim alırken verdiği muvafakatname ile çek ödeme geçmişini ticaret yaptığı kişiler ile paylaşmaya hazır olduğunu gösteren bir çek olan karekodlu çek, dünyada ilk kez Türkiye’de kullanılıyor. Çek ile yapılan alışverişleri daha güvenli, ticareti daha kolay ve hızlı hale getirmeyi hedefleyen sistem, müşterilerin bankadan talebi doğrultusunda özel olarak hazırlanıyor.
Karekodlu Çek uygulaması ile keşidecinin geçmiş çek ödeme alışkanlığı tek tıkla görülebilecek. Çeki elinde bulunduran kişi, çek yaprakları üzerinde yer alan karekodu, akıllı telefonuna indireceği Findeks uygulaması ile okutarak sorgulama yaptırabilecek. Bu yeni uygulama ile çekin üzerindeki bilgilerin, karekodu okuyucuya yaklaştırıldığında ekranda çıkan bilgilerle birbirinin tutup tutmadığı kontrol edilebilecek. Üstelik çeki elinde bulunduran hamil bu uygulama sayesinde çekin dolaşımda olup olmadığını öğrenebilecek. Çeki elinde bulunduran hamil bu sayede çek ile
ilgili risklerini azaltacak. Yeni sistem sayesinde çek üzerindeki bilgilerde herhangi bir silinti, kazıntı, tahrifat veya bir başka kimyasal sahtecilik tespit edilebilecek ve ticari hayat tüm taraflar için daha güvenli hale gelecek. Karekodlu çek yoluyla keşideci muvafakatini baştan vereceği için sistemin çok daha hızlı ve verimli çalışması bekleniyor. Bu uygulama ile artık hamil, keşidecinin daha önce ödeme sorunu olup olmadığını ve muhtemel bir tahsilat sıkıntısı yaşayıp yaşamayacağını öngörebilecek.
Karekodlu Çek uygulamasından alınacak rapor başına maliyet, alınan rapor adedine bağlı olarak 2 TL ile 4 TL arasında değişecek.
Karşılıksız çek alma riskini yüzde 80 azaltmak mümkün
Uygulamanın dünyada bir ilk olduğunu ve ticari hayata yenilik getireceğini söyleyen Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, Karekodlu Çek’le reel sektörün karşılıksız çek mağduru olmasının önüne geçilebileceğini söyledi. Çekin bir ödeme aracı olduğu kadar aynı zamanda bir borçlanma aracı da olduğunu; özellikle KOBİ’lerin çekle yaptıkları vadeli mal alımları ile kendilerine sermaye yarattıklarını, bu nedenle çek sisteminin ülke ekonomisi için son derece önemli olduğunu vurgulayan Kasım Akdeniz, karekodlu çek uygulamasının hem keşidecinin hem de alacaklının haklarını güvence altına aldığını belirtti.
Ekonomide 1,4 milyonun üzerinde aktif çek keşidecisinin olduğunu, yıllık yaklaşık 100 milyonun üzerinde çek keşide edildiğini ve bu çeklerin yaklaşık yüzde 3’ünün karşılıksız çıktığını aktaran Akdeniz, sözlerine şu şekilde devam etti: “Günümüzde sermayeyi korumanın ve güvenli bir ticari hayatın yolu iş yaptığınız, vadeli mal sattığınız kişileri tanımaktan geçiyor. Her ay ortalama 20 bin kişinin çeki karşılıksız çıkıyor ve bundan birçok kişi zarar görüyor. Bu 20 bin kişinin çek ödemelerine bakıldığında yüzde 80’inin geçmişte de çeklerinin karşılıksız çıktığını görüyoruz. Bu kişilerin çekleri kabul edilmeden önce çek raporlarına bakılması halinde olumsuz ödeme geçmişinin görülmesi ve olası zararların önlenmesi mümkün. Karekodlu Çek bu bilgiye güvenli ve hızlı ulaşımı sağlayarak ticarette güvenin simgesi olacak.”