Başta mobilya ve dekorasyon sektörü olmak üzere her geçen gün daha yaygın kullanım alanı bulan masif panel, Türkiye’de özel bir malzeme olarak gündemdeki yerini ve önemini diğer levha ürünlerine olan üstünlükleri sayesinde artırmaya devam ediyor. Son 10 yılda ivme kazanan ve bugün yıllık üretim kapasitesi 40 bin metreküpe ulaşan Türkiye masif panel sektöründeki bu gelişim, masif panel mobilya makinelerinin de en büyük itici gücü durumunda.
Ahşabın kullanıldığı yerde yapısının mekanik veya kimyasal yolla bozulmadan, diğer ahşap malzemelerle kesilip biçilip birleştirilmeden kullanılması ve boyutlarının fonksiyonunu tek başına görecek halde olması durumuna masif ahşap deniliyor. Masif panel ise aynı ağaç türünden küçük kesitli masif odun parçalarının yani lamellerin tek parça ya da uç uca ekli parça halindeyken özellikle lifleri paralel olacak şekilde birbirine kenarlarından boyuna ve enine yönde tek tabaka halinde yapıştırılmasıyla elde edilen levhalar olarak tanımlanıyor.
Bu şekilde üretilen masif paneller dünyada olduğu gibi Türkiye’de de son yıllarda dikkat çekici bir gelişim içinde. Türkiye’de masif panellerin kullanımı gerek masif ağaç malzemenin diğer malzemelere olan üstünlükler taşıması gerekse yüksek boyut ve yüzey stabilitesi ile yapı fiziği açısından her türlü gereksinmeyi karşılayan özellikleri nedeniyle giderek artıyor.
Kullanımında gerek üretimdeki gerekse kalite kontrolündeki hız ve ekonomi sağlayıcı niteliklere sahip olan masif panel, özellikle mobilya ve dekorasyon işlerinde diğer levha ürünlerine alternatif olarak tercih ediliyor ve öneriliyor. Başta mobilya üretimi ve dekorasyon sektörü olmak üzere her geçen gün daha yaygın kullanım alanı bulan masif panel, özel bir malzeme olarak gündemdeki yerini ve önemini diğer levha ürünlerine olan üstünlükleriyle koruyor.
Masif panel üretim kapasitesi 40 bin metreküpe ulaştı
Ahşap levha endüstrisine yönelim, son 10 yılda dünyadaki teknolojik ve ekonomik gelişmelere paralel olarak ürün çeşitliliği ve yüksek talebi karşılamak amacıyla önemli oranda arttı. Masif ağaç malzemede karşılaşılan rutubet farklılıkları ve içerdiği kusurlara göre değişen fiziksel, mekanik ve teknolojik özellikler gibi sorunlarla karşılaşılmaması, ahşap levha ürünlerinin tercih edilme nedenlerini oluşturuyor.
Masif ahşaptaki hem üretim hızı, hem de elde edilen ürünün uygulamadaki zorlukları, levha endüstrisine ağırlık veren üreticileri masif panel üretimine yönlendirdi. Öte yandan, dünyada yükselen yaşam standardının yanı sıra, artan tüketici bilinci ve ekolojik yaklaşımlar da masif panelin mobilya ve ağaç işleri endüstrisindeki kullanım alanını genişletmesinde önemli bir etken oldu. Bu nedenle, masif panel dünyada ve ülkemizde önemli miktarda yüksek üretim kapasitelerine kavuşarak istihdam sağlayan bir sektör konumuna geldi.
Türkiye’deki ağaç işleri endüstrisinde hızla gelişen bir sektör olan masif panel sektörünün yıllık üretim kapasitesi bugün 40 bin metreküpe ulaşmış durumda. Sektörde üretim yapan 10 yerli firma bulunuyor ve üretimin yaklaşık yüzde 40’ı Marmara Bölgesi’nde yoğunlaşıyor. Masif panel tüketicilerinin yaklaşık yüzde 60’ı iğne yapraklı ağaç türlerini, yüzde 30’u da yapraklı ağaç türlerini tercih ediyor.
Masif panelin yatırım maliyeti daha düşük
Masif panelin, orman endüstrisindeki yonga levha, MDF, kontroplak gibi diğer levhaların kullanıldığı hemen hemen her alanda kullanılabilmesi mümkün. Ahşabın sıcaklığı ve tamamen doğal bir malzeme oluşu, bu ürünün belki de en önemli avantajını oluşturuyor. Bu da özellikle iç mekanlarda uzun ömürlü ve güvenli bir şekilde kullanılabilmesini sağlıyor. Öte yandan masif panel, MDF ve yonga levha tesisleriyle karşılaştırıldığında yaklaşık 10 kata kadar daha düşük yatırım maliyetiyle üretilebiliyor. Bu da günümüzde bu malzemeye yapılan yatırımların son 10 yılda hızlı bir şekilde artmasını sağladı. Bu ürün orman endüstrisi sektöründe yeniden masif ağacın hak ettiği yere gelmesinde çok büyük bir fayda yarattı. Hızla değişen mobilya sektöründe de güzel melamin kaplı levhalar yerine masifin doğallığını ve sıcaklığını doğrudan kullanabilme imkanı doğdu. Bu anlamda masif paneli orman endüstrisi sektörünün parlayan yıldızı olarak değerlendirebiliriz.
Masif panel mobilya üretimi
Bu noktada masif panel mobilya üretiminde başı, ev ve bahçe mobilyalarının çektiğini görüyoruz. Sektörde en yüksek talep ev ve bahçe mobilyaları altında sınıflandırılan oturma grubu ve yemek odası mobilyaları ile ofis mobilyalarına yönelik oluşuyor.
TÜİK tarafından mobilya sektörünün temel göstergelerine ilişkin olarak açıklanan en güncel veri olan 2012 yılı itibarıyla sektörün toplam üretim değeri 16 milyar TL düzeyinde. Ev ve bahçe mobilyaları üretimi sektörün büyük bölümünü oluştururken, büro ve mağaza mobilyaları üretimi son yıllarda önemli oranda arttı. Sanayi üretimi ve ka-pasite kullanım oranlarındaki yıllık değişimlerden yola çıkılarak yaptığımız değerlendirmede sektörün 2015 yılı üretim değerinin 21 milyar TL olduğu söylenebilir. İşletme sayısının 42 bin, çalışan sayısının ise 210 bin olduğunu tahmin ediliyor. Ev mobilyalarına yönelik talebi belirleyen en önemli unsurların başında nüfus ve gelir artışı geliyor. Her iki parametrenin son yıllarda artış eğiliminde olması konut mobilyalarında üretim artışının diğer alt sektörlere oranla nispeten yüksek seyretmesine neden oluyor. Ayrıca son yıllarda artan ofis kullanımı da büro ve mağaza mobilyalarının üretimini olumlu etkiliyor.
Kullanım alanları genişliyor
Türkiye’de 15-20 yıl önce merdiven üreticilerinin basamak imalatı için imal edilip kullanılan masif panellerin bugünkü kullanım yelpazesi oldukça genişledi. Günümüzde masif panellerin kullanım oranlarına baktığımızda merdiven imalatı yüzde 40’ta kalırken, yeni kullanım alanları yüzde 60’lık bir paya ulaştı.
Pazardaki oyuncu ve tüketicilerin yönlendirmesiyle kullanım alanını genişleten masif panel, birçok farklı sektör ve üründe tercih ediliyor. Son yıllarda tutkallama tekniği ile beraber gelişen ve hemen her kullanım yeri için uygulama alanı bulan laminasyon teknolojisi, masif ağaç malzemenin rasyonel kullanımı için olduğu kadar masif oduna göre daha stabil, kusursuz ve estetik bir malzeme elde edilmesi olanağı gibi avantajları ile uygulama alanına masif panel üretimini de katarak genişliyor. Öte yandan ister klasik, ister modern tüm mutfak ve yatak odası mobilya tasarımlarında rahatlıkla kullanılan masif ağaç ürünler, bu alanlara sıcak ve estetik bir görünüm, doğal ve rahat bir kullanım sunuyor. Oyma, delme, kakma gibi tekniklerle çok değişik tasarımlar ortaya çıkarılabilirken, uzun ömürlü ve dayanıklı yapısı ile mutfak ve yatak odaları için vazgeçilmez ürün haline geliyor.
Endüstriyel bir ürün haline gelirken bile doğallığından hiçbir şey kaybetmeyen masif paneller, sağlık ve hijyen aranan ortam ve ürünlerde de oldukça yoğun kullanılıyor. Bakteri ve mantar üremesine karşı doğal dirençli olan ve hiçbir en-düstriyel zararlı barındırmayan masif panel, özellikle çocuk odalarının mobilyaları ve oyuncaklarında tercih ediliyor. Ayrıca bu özellikleri nedeniyle okulların tercihi de ahşap üzerine oluyor. Okul sıraları ve diğer okul mobilyalarında masif panel ürünleri ağırlık kazanıyor. Spor salonlarının hemen her alanında kullanılan masif panel ürünler, hem yer döşemelerinde hem de kolon ve kiriş kaplamalarında sıklıkla tercih ediliyor. Darbelere karşı koruması ve ortamın doğal yaşam şartlarını düzenlemesi nedeniyle bütün spor alanlarında ahşabı görmek mümkün.
Tüketim ve ürün çeşitliliği makinelerin gelişimini artırdı
Son 10 yılda ivme kazanan ve bugün yıllık üretim kapasitesi 40 bin metreküpe ulaşan Türkiye masif panel sektöründeki bu gelişim, masif panel mobilya makinelerinin de en büyük itici gücü durumunda. Türkiye’de üretiminin 120 milyon dolara ulaştığının tahmin edildiği masif panel makinelerinde ithalat ve ihracat rakamlarında da değişimler yaşanıyor. Masif panel mobilya makinelerinde ihracat 2014 yılında 67 milyon dolar, ithalat 135 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2015 yılında ise ihracat 55 milyon dolar, ithalat ise 200 milyon dolar oldu. Geçen yıl 2014’e göre ihracatta düşüş yaşanırken, ithalatta artış olduğu görülüyor. İthalatın artış göstermesinde ağaç/levha preslerinin etkisi büyük oldu. 2014 yılında ithalatı 38 milyon dolar olarak gerçekleşen ağaç/levha presleri, 2015 yılı sonunda 129.5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Pres ihracatı ise 2015 yılında 2.2 milyon dolar oldu. Genel olarak masif panel makinelerine bakıldığında presler hariç diğer tüm makinelerde hem ihracatta hem de ithalatta düşüş yaşandığı görülüyor.
Kesme ve ebatlama makinelerinin hem ithalatı hem ihracatı düştü
Kesme ve ebatlama makineleri ihracatı 2015 yılı toplam masif panel makineleri ihracatının yüzde 35’i oranında yani 20 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalatı ise ihracat rakamıyla yaklaşık olarak aynı seviyede, 19.4 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl, 2014 yılına göre kesme ve ebatlama makinelerinin hem ihracatı hem de ithalatında düşüş yaşandı.
Planya, freze veya keserek kalıplama makineleri ihracatı 2015 yılında 10.6 milyon dolar, ithalatı 7.4 milyon dolar oldu. Bu makine türünde 2014 yılına göre ihracatta düşüş yaşanırken, ithalat aynı seviyede kaldı.
Delik açma ve zıvanalama makinelerinde ihracat aynı kaldı
Masif panel mobilya makineleri arasında yer alan delik açma ve zıvanalama makineleri ihracatı 2.1 milyon dolar, ithalatı ise 8.7 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2014 yılına göre bu makine grubunda ihracat hemen hemen aynı kalırken, ithalatta düşüş yaşandı.
Torna ve CNC İşleme MerkeziResmi Gazete’de yayımlanan ve Avrupa Birliği ülkelerinde de kullanılan GTİP listesinde ayrıştırıla- madığı için ayrı ayrı olarak verilememektedir. Diğerlerinin yer aldığı ürün grubunda toplamda 2015 yılı ihracatı 18.6 milyon dolar, ithalatı ise 29.6 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2014 yılında ihracat 21.4 milyon dolar, ithalat ise 43 milyon dolar oldu.
Masif panelin kullanıldığı alanlar:
– Ahşap yapısal kolon-kiriş üretim,
– Ahşap evlerin iç duvar, tavan ve taban elemanları,
– Yatların güverte kaplaması ve mobilyaları,
– Yer döşemeleri,
– Kapı ve kapı kasası üretimi,
– Okul sıraları,
– Merdiven kaplamalarında ve döşemeleri,
– Büro, yatak ve oturma odası grupları,
– Mutfak tezgahı ve dolapları,
– Duvar panoları,
– Kütüphane dolapları,
– Vagon ve karavan taban tavan ve duvar elemanları,
– Döşemeli mobilyaların mukavemet gerektiren iskelet elemanları,
– Sandık ve tabut üretimi,
– Sanayi tipi kablo makaraları üretimi,
– Spor salonları iç döşemeleri.
Masif panelin özellikleri
– Doğaldır ve hijyeniktir. Ağacın tüm doğal özelliklerini üzerinde barındırır.
– Kolay işlenebilir, şekillendirilebilir.
– Dayanıklıdır. Uygun nem oranları ve ortam tercihlerine göre panel seçimi onu yıllara, afetlere, kazalara karşı dirençli kılar.
– Onarılabilirdir. Masifliği onu oluşabilecek kazalardan sonra çok kolay bir şekilde onarılabilir kılar.
– Geri dönüşümlüdür ve çevre dostudur. Doğadaki her hali ile çevre dostu olan ağaç, masif panel şekillere büründüğünde de aynı korumacı kimliği ile varlık gösterir.
Masif panelin avantajları:
– Masif ağaç malzemenin doğallığını bozmadan geniş bir yüzey imkanı sağlayan ve doğrudan kullanıma hazır bir malzeme olması,
– Zengin tekstür, renk ve dekoratif görünüme sahip olması,
– Yüksek boyut stabilitesi ve direnç özelliklerine sahip olması,
– Demonte mobilya üretiminde diğer levha ürünlerine göre daha avantajlı olması,
– Yüzey kaplama ve üst yüzey işlemleri için yüksek yüzey stabilitesi ve uygunluk,
– Kenar işlemlerindeki üstünlükleri (kaplama,bantlama, masifleme vb. gibi işlemlere gerek duyulmaması),
– Yatrım maliyetinin diğer levha ürünlerine göre düşük olması,
– Üniform kalınlık ile çok farklı boyut ve tip seçenekleri,
– Makinelerde kolaylıkla işlenebilmesi,
– Uzun ömürlü bir malzeme olması.